بر اساس یک باور رایج، 95 درصد از روش های کاهش وزن بی اثر هستند. اما این فرضیه درست نیست. پیشرفت در درمان های رفتاری (مانند درمان شناختی رفتاری) برای چاقی و داروهای کاهش وزن به این معنی است که راه های زیادی برای کاهش وزن وجود دارد.
در واقع، کاهش وزن بخش آسان است. مشکل این است که وقتی رژیم را کنار می گذارید یا مصرف یک قرص لاغری را متوقف می کنید، وزن شما به طور پیوسته برمی گردد. به عبارت دیگر نمی توان گفت رژیم غذایی و سایر درمان های چاقی بی فایده است. بر اساس مطالعه‌ای که در مجله سلامت عمومی Lancet منتشر شده است، محققان شرکت‌کنندگان را پنج سال پس از شرکت در یک برنامه 12 تا 52 هفته‌ای WW (سابق Weight Watchers) دنبال کردند. اگرچه به طور متوسط افراد وزن خود را به دست آوردند، برخی از کاهش وزن (تقریباً 2 کیلوگرم) تا پنج سال ثابت ماند.
حتی این دوره کاهش وزن می تواند به طور دائم خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و سایر بیماری های مرتبط با اضافه وزن را کاهش دهد. اما برای افراد چاق، افزایش وزن می تواند اعتماد به نفس آنها را کاهش دهد. معضل چاقی امروزه این گونه تعبیر می شود که افراد مسئول چاقی خود هستند و به همین دلیل شکست روش های درمانی به شکست فردی تعبیر می شود; اما این دیدگاه درست نیست.
مغز شما نمی خواهد وزن کم کنید
دلایل زیادی برای چاقی مجدد وجود دارد. در درجه اول، مغز از کاهش وزن متنفر است، زیرا کاهش وزن را به عنوان کاهش بقا تعبیر می کند، بنابراین برای بازگرداندن وزن شما هر کاری انجام می دهد. مغز با کاهش وزن، میزان متابولیسم بدن (میزان کالری سوزی) را نیز کاهش می دهد. واقعیت این است که اگر دو نفر هم وزن باشند، یکی از آنها وزن ثابت داشته باشد و دیگری اخیراً وزن کم کرده باشد، دومی باید برای حفظ وزن یکسان غذای کمتری بخورد.
در واقع هورمونی که از چربی ترشح می شود، لپتین، نقش برجسته ای در این فرآیند ایفا می کند. یکی از نقش های کلیدی لپتین این است که به مغز بگوید چه مقدار چربی در بدن شما وجود دارد. هرچه چربی بیشتری داشته باشید، لپتین بیشتری تولید می شود. بنابراین هنگامی که وزن کم می کنید، بدن شما افت لپتین را احساس می کند. بر اساس یافته‌های هیجان‌انگیز، اگر بتوانید مقدار کافی لپتین را کنترل کنید تا مغز را فریب دهید تا فکر کند وزن زیادی کم نکرده‌اید، بسیاری از تغییرات مرتبط با کاهش وزن قابل کنترل هستند.
محیط یکی از عوامل موثر بر اضافه وزن است.
علاوه بر علل بیولوژیکی، ترکیبی از معیارهای فیزیولوژیکی، اجتماعی، محیطی و اقتصادی بر چاقی تأثیر می گذارد. اکثر این معیارها در طول درمان های کاهش وزن حل نمی شوند. افراد چاق که وزن کم کرده اند ممکن است با غذاهای ضعیف از نظر تغذیه ای که صرفاً به دلیل ارزان بودن تبلیغ می شوند، احاطه شوند. فعالیت های اجتماعی اغلب حول محور غذا است. مثلاً جشن‌هایمان را با غذا جشن می‌گیریم، مراسم تدفین را با غذا جشن می‌گیریم و از غذا هم برای راحتی و هم برای پاداش استفاده می‌کنیم. خوردن غذای کمتر به تلاش قابل توجهی نیاز دارد.
درمان های رفتاری چاقی، مانند برنامه های گروه اجتماعی یا درمان شناختی رفتاری، به مدیریت عوامل موثر بر چاقی کمک می کند. عوامل استرس زا و رویدادهای مختلف عادات و روال کاهش وزن سالم را مختل می کنند، از سوی دیگر، داروها محرک های بیولوژیکی را هدف قرار می دهند. جراحی نیز بر محرک های بیولوژیکی تأثیر می گذارد، اما زیست شناسی به مبارزه خود ادامه می دهد.
درمان دائمی
نمی توان انتظار داشت که یک روش به یکباره منجر به کاهش وزن دائمی شود. اگر داروی فشار خون را مثال بزنید که بسیار موثر است، وقتی فشار خون به حالت طبیعی رسید نمی توانید دارو را قطع کنید، زیرا دوباره به همان حالت برمی گردد. همین امر در مورد درمان های کاهش وزن نیز صادق است.
بنابراین بهتر است چاقی را یک عارضه عود کننده و مزمن بدانیم. افراد مبتلا به چاقی نیاز به دسترسی مادام العمر به درمان و حمایت دارند. بنابراین، به جای کنار گذاشتن گزینه های درمانی موثر صرفاً به دلیل بازگشت وزن، باید این روش ها را به طور مداوم و منظم دنبال کرد. به طور کلی، عوارض مزمن نیاز به درمان دائمی دارد.
طبق باور عمومی جامعه، چاقی یک مشکل ساده است: کمتر بخورید و بیشتر ورزش کنید. بنابراین به گفته آنها افراد چاق باید برای کاهش وزن شرمنده باشند. با این حال، افراد چاق لزوماً بد، تنبل یا از نظر اخلاقی بی فایده نیستند. آنها با زیست شناسی و محیط زیست خود مبارزه می کنند. پس به یاد داشته باشید که چاقی یک انتخاب نیست.